Şevketibostan Bitkisinin Faydaları, Bitkisel Tedavide Kullanılması
Bitki Adı: Şevketibostan
Latincesi: Cnicus benedictus
Diğer Adları: Akkız, Bostanotu, Mübarekdikeni, Şevketotu
Detaylı Açıklama:
Bilesikgiller familyasindandir. Anayurdu bilinmeyen sevketibostan, ülkemizde Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerindeki tarla kenari, bahçe ve kirlarda yabani olarak yetisen, 50 cm'ye kadar boylanabilen bir yillik otsu bitkidir. Bol tüylü iri yapraklarinin kenarlarinda da çok sayida diken bulunur. Yapraklarin alt yüzündeki damarlari beyaz olur. Yaz boyunca açan sari renkli bilesik çiçekleri vardir. Bitki bu çiçeklerin olgunlasmasiyla meydana gelen silindir yapili, bir ucu püskül gibi tüylü ve kahverengi tohumlarini dökerek çogalir.
Sevketibostan, tadi aci olan sinisin adli madde ile flavonid, uçucu yag ve yapiskan bitki sivilarini içerir. Topraküstü kesimleri körpeyken kesilip toplanan bitki, iyice soyulup dikenlerinden arindilarak Ege ve Akdeniz bölgesindeki pazarlarda Sevketibostan ya da kisaca Sevketotu adlariyla satilir. Sebze olarak pisirilip tüketilir.
Tibbi Etkileri ve Kullanimi
Sevketibostan bitkisinin tibbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri söyle özetlenebilir:
• Idrar söktürücüdür.
• Sindirim ve safra salgilarini artirir.
• Istahi artirir.
• Bagirsaklardaki asiri gazlari söktürür. Karin agrilariyla birlikte görülen sindirim güçlügünü giderip rahatlama saglar.
• Doku ve damar büzücü niteligi nedeniyle kanamalari durdurur; hemoroit ve ishali iyilestirmekte etkili olur.
Bu durumlar için, sevketibostan bitkisinin yaprak ve çiçekli sürgünleri bitkinin çiçekli oldugu yaz boyunca toplanir. Gölgede özenle kurutulup parçalara bölünür. Tohumlan da sonbaharda olgunlastiginda toplanir. Bütün bu kurumus parçalar ve tohumlar karistirilir. Bunlardan 1-2 tatli kasigi alinip üzerine 1 bardak kaynar su dökülüp 10-15 dakika demlendirilerek bir infüzyon elde edilir. Böylece hazirlanan infüzyondan günde üç kez birer bardak içilir.
• Ayrica sevketibostan bitkisi yaralari temizlemekte ve iyilestirmekte etkilidir. Bu etkisinden yararlanmak üzere, yukarida tarifi verilen infüzyonla günde birkaç kez yaralar yikanip temizlenir.
UYARI:
Böbrek hastaligi olanlar kesinlikle kullanmamalidir.
http://www.doktorbitki.com/sifali-bitkiler/sevketibostan.aspx
Şevketi bostanla ilgili bir başka yazı...
Kenker (Nam-ı Diğer Şevket-i Bostan)
Bodrum yöresinin en bilinen ve sevilen otlarından birisi de kenkerdir. İzmir taraflarında şevket-i bostan diyorlar. Dikenli görünümde olan bir ottur. İşlenen tarlalardan ziyade dağda bayırda, tarla yollarının kenarları gibi yerlerde çıkar. Dikenleri temizlenen dalları ile dış kabukları soyularak temizlenen kökleri kullanılır yemekte.
Kenker Yemeği : Bizim burada (Bodrum-Karaova) en yaygın pişirilme şekli nohutlu-etli yemeğinin yapılmasıdır. Kenker eğer işlenmiş (yani yumuşak) topraktan kazılmış ise kökleri daha taze ve yumuşak olur. Taze köklerdeki topraklı kabuk kısmı ve yapraklarındaki dikenleri temizlenerek kalan kısım yemekte kullanılır. Biraz kerevizi andırır.
Yemeğinin yapılışı: İnce doğranmış bir miktar soğan zeytinyağında hafifçe kavrulur, üzerine et ilave edilerek biraz pişirilir. Ardından kenker, salça, biraz pul biber ve tuz eklenerek beraberce biraz daha pişirilir. Son olarak da haşlanmış nohut ilave edilir. Hep beraber bir süre daha piştikten sonra yemek hazırdır. Karaova’da insanlar genellikle Yörük kökenli olduklarından, buna Yörük usulü mü desek bilmem ki? Çünkü, arkadaşımın dediğine göre, Bodrum’da sadece etle ve terbiyeli de pişiriyorlar(mış) kenkeri. Bu da Girit usulüymüş. (Sadece etle ve terbiyeli pişirilmiş kenker yemeği.)
Yukarıda temizlenmiş kenkerler. Buradaki kenker fotoğrafları 21 Aralık'ta çekildi.
Yeni kazılmış kenker otunun dikenli ve temizlenmemiş hali. Yukarıdaki fotoğrafta kenkerin kökünün kesik olduğu görülüyor. Köke fazla zarar verilmeden kazılır ve kök daha büyük olarak çıkarılabilir. Nitekim pazardaki kenkerlerde (ya da şimdiye kadar gördüğünüz kenker fotoğraflarında) soyulmuş köklerinin epeyce çok olduğunu görürsünüz. Ama biz kökü kadar dallarını da kullanıyoruz.
.kaynak: http://garova.blogspot.com/2009/01/kenker-nam-dier-evket-i-bostan.html
.
Kenker Yemeği : Bizim burada (Bodrum-Karaova) en yaygın pişirilme şekli nohutlu-etli yemeğinin yapılmasıdır. Kenker eğer işlenmiş (yani yumuşak) topraktan kazılmış ise kökleri daha taze ve yumuşak olur. Taze köklerdeki topraklı kabuk kısmı ve yapraklarındaki dikenleri temizlenerek kalan kısım yemekte kullanılır. Biraz kerevizi andırır.
Yemeğinin yapılışı: İnce doğranmış bir miktar soğan zeytinyağında hafifçe kavrulur, üzerine et ilave edilerek biraz pişirilir. Ardından kenker, salça, biraz pul biber ve tuz eklenerek beraberce biraz daha pişirilir. Son olarak da haşlanmış nohut ilave edilir. Hep beraber bir süre daha piştikten sonra yemek hazırdır. Karaova’da insanlar genellikle Yörük kökenli olduklarından, buna Yörük usulü mü desek bilmem ki? Çünkü, arkadaşımın dediğine göre, Bodrum’da sadece etle ve terbiyeli de pişiriyorlar(mış) kenkeri. Bu da Girit usulüymüş. (Sadece etle ve terbiyeli pişirilmiş kenker yemeği.)
Yukarıda temizlenmiş kenkerler. Buradaki kenker fotoğrafları 21 Aralık'ta çekildi.
Yeni kazılmış kenker otunun dikenli ve temizlenmemiş hali. Yukarıdaki fotoğrafta kenkerin kökünün kesik olduğu görülüyor. Köke fazla zarar verilmeden kazılır ve kök daha büyük olarak çıkarılabilir. Nitekim pazardaki kenkerlerde (ya da şimdiye kadar gördüğünüz kenker fotoğraflarında) soyulmuş köklerinin epeyce çok olduğunu görürsünüz. Ama biz kökü kadar dallarını da kullanıyoruz.
.kaynak: http://garova.blogspot.com/2009/01/kenker-nam-dier-evket-i-bostan.html
.
